Proverbi 23
|
Châm Ngôn 23
|
| Quando ti siedi a mensa con un principe, rifletti bene a chi ti sta dinanzi; | Khi con ngồi ăn bữa với một quan trưởng, Hãy xét kỹ người ở trước mặt con; |
| e mettiti un coltello alla gola, se tu sei ingordo. | Nếu con có láu ăn, Khá để con dao nơi họng con. |
| Non bramare i suoi bocconi delicati; sono un cibo ingannatore. | Chớ thèm món ngon của người, Vì là vật thực phỉnh gạt. |
| Non t’affannare per diventar ricco, smetti dall’applicarvi la tua intelligenza. | Con chớ chịu vật vã đặng làm giàu; Khá thôi nhờ cậy khôn ngoan riêng của con. |
| Vuoi tu fissar lo sguardo su ciò che scompare? Giacché la ricchezza si fa dell’ali, come l’aquila che vola verso il cielo. | Con há liếc mắt vào sự giàu có sao? Nó đã chẳng còn nữa rồi; Vì nó quả hẳn có mọc cánh, Và bay lên trên trời như chim ưng vậy. |
| Non mangiare il pane di chi ha l’occhio maligno e non bramare i suoi cibi delicati; | Chớ ăn bánh của kẻ có mắt gian ác, Và đừng tham muốn những món ngon của hắn. |
| poiché, nell’intimo suo, egli è calcolatore: "Mangia e bevi!" ti dirà; ma il cuor suo non è con te. | Vì hắn tưởng trong lòng thể nào, thì hắn quả thể ấy. Hắn nói với con rằng: Hãy ăn uống đi; Nhưng trong lòng hắn chẳng hiệp cùng con. |
| Vomiterai il boccone che avrai mangiato, e avrai perduto le tue belle parole. | Miếng con đã ăn, con sẽ mửa ra, Và mất những lời hòa mĩ của con. |
| Non rivolger la parola allo stolto, perché sprezzerà il senno de’ tuoi discorsi. | Chớ nói vào lỗ tai kẻ ngu muội; Vì nó sẽ khinh dể sự khôn ngoan của các lời con. |
| Non spostare il termine antico, e non entrare nei campi degli orfani; | Chớ dời đi mộc giới cũ, Đừng vào trong đồng ruộng của kẻ mồ côi; |
| ché il Vindice loro è potente; egli difenderà la causa loro contro di te. | Vì Đấng cứu chuộc của họ vốn quyền năng, Sẽ binh vực sự cáo tụng của chúng nó nghịch với con. |
| Applica il tuo cuore all’istruzione, e gli orecchi alle parole della scienza. | Hãy chuyên lòng về sự khuyên dạy, Và lắng tai nghe các lời tri thức. |
| Non risparmiare la correzione al fanciullo; se lo batti con la verga, non ne morrà; | Chớ tha sửa phạt trẻ thơ; Dầu đánh nó bằng roi vọt, nó chẳng chết đâu. Khi con đánh nó bằng roi vọt, |
| lo batterai con la verga, ma libererai l’anima sua dal soggiorno de’ morti. | At giải cứu linh hồn nó khỏi âm phủ. |
| Figliuol mio, se il tuo cuore e savio, anche il mio cuore si rallegrerà; | Hỡi con, nếu lòng con khôn ngoan, Thì lòng ta cũng sẽ được vui mừng; |
| le viscere mie esulteranno quando le tue labbra diranno cose rette. | Phải, chánh ruột gan ta sẽ hớn hở Khi miệng con nói điều ngay thẳng. |
| Il tuo cuore non porti invidia ai peccatori, ma perseveri sempre nel timor dell’Eterno; | Lòng con chớ phân bì với kẻ hung ác; Nhưng hằng ngày hãy kính sợ Đức Giê-hô-va. |
| poiché c’è un avvenire, e la tua speranza non sarà frustrata. | Vì quả hẳn có sự thưởng thiện, Và sự trông đợi của con sẽ chẳng thành ra luống công. |
| Ascolta, figliuol mio, sii savio, e dirigi il cuore per la diritta via. | Hỡi con, hãy nghe và trở nên khôn ngoan, Khá dẫn lòng con vào đường chánh. |
| Non esser di quelli che son bevitori di vino, che son ghiotti mangiatori di carne; | Chớ đồng bọn cùng những bợm rượu, Hoặc với những kẻ láu ăn; |
| ché il beone ed il ghiotto impoveriranno e i dormiglioni n’andran vestiti di cenci. | Vì bợm rượu và kẻ láu ăn sẽ trở nên nghèo; Còn kẻ ham ngủ sẽ mặc rách rưới. |
| Da’ retta a tuo padre che t’ha generato, e non disprezzar tua madre quando sarà vecchia. | Hãy nghe lời cha đã sanh ra con, Chớ khinh bỉ mẹ con khi người trở nên già yếu. |
| Acquista verità e non la vendere, acquista sapienza, istruzione e intelligenza. | Hãy mua chân lý, Sự khôn ngoan, sự khuyên dạy, và sự thông sáng; chớ hề bán đi. |
| Il padre del giusto esulta grandemente; chi ha generato un savio, ne avrà gioia. | Cha người công bình sẽ có sự vui vẻ lớn, Và người nào sanh con khôn ngoan sẽ khoái lạc nơi nó. |
| Possan tuo padre e tua madre rallegrarsi, e possa gioire colei che t’ha partorito! | Ước gì cha và mẹ con được hớn hở, Và người đã sanh con lấy làm vui mừng. |
| Figliuol mio, dammi il tuo cuore, e gli occhi tuoi prendano piacere nelle mie vie; | Hỡi con, hãy dâng lòng con cho cha, Và mắt con khá ưng đẹp đường lối của cha. |
| perché la meretrice è una fossa profonda, e la straniera, un pozzo stretto. | Vì kị nữ vốn là một cái hố sâu, Và dâm phụ là một cái hầm hẹp. |
| Anch’essa sta in agguato come un ladro, e accresce fra gli uomini il numero de’ traditori. | Nàng đứng rình như một kẻ trộm, Làm cho thêm nhiều kẻ gian tà trong bọn loài người. |
| Per chi sono gli "ahi"? per chi gli "ahimè"? per chi le liti? per chi i lamenti? per chi le ferite senza ragione? per chi gli occhi rossi? | Ai bị sự hoạn nạn? Ai phải buồn thảm? Ai có sự tranh cạnh? Ai than xiết? Ai bị thương tích vô cớ? Ai có con mắt đỏ? |
| Per chi s’indugia a lungo presso il vino, per quei che vanno a gustare il vin drogato. | Tất những kẻ nán trễ bên rượu, Đi nếu thứ rượu pha. |
| Non guardare il vino quando rosseggia, quando scintilla nel calice e va giù così facilmente! | Chớ xem ngó rượu khi nó đỏ hồng, Lúc nó chiếu sao trong ly, Và tuôn chảy dễ dàng; |
| Alla fine, esso morde come un serpente e punge come un basilisco. | Rốt lại, nó cắn như rắn, Chít như rắn lục; |
| I tuoi occhi vedranno cose strane, il tuo cuore farà dei discorsi pazzi. | Hai mắt con sẽ nhìn người dâm phụ, Và lòng con sẽ nói điều gian tà; |
| Sarai come chi giace in mezzo al mare, come chi giace in cima a un albero di nave. | Thật, con sẽ như người nằm giữa đáy biển, Khác nào kẻ nằm trên chót cột buồm vậy. |
| Dirai: "M’hanno picchiato… e non m’han fatto male; m’hanno percosso… e non me ne sono accorto; quando mi sveglierò?… tornerò a cercarne ancora!" | Con sẽ nói rằng: Người ta đập tôi, nhưng tôi không đau; Người ta đánh tôi, song tôi không nghe biết: Khi tôi tỉnh dậy, tôi sẽ trở lại tìm uống nó nữa. |
